Πώς αφηγούμαστε μια ιστορία

Τι είναι αφήγηση;

Αφήγηση είναι η προφορική ή γραπτή παρουσίαση ενός γεγονότος (μιας ιστορίας) φανταστικού ή πραγματικού.

Είδη αφηγηματικών κειμένων:

- Απομνημονεύματα

- Διηγήματα

- Μυθιστορήματα

- Παραμύθια

- Μύθοι

- Θρύλοι

Αφηγητής ονομάζεται αυτός που αφηγείται μια ιστορία:

- Αν ο αφηγητής παίρνει μέρος στα γεγονότα, συμμετέχει δηλ. σε αυτά η αφήγηση γίνεται σε α΄ πρόσωπο (ενικού ή πληθυντικού).

π.χ. Έτρεξα να προλάβω το λεωφορείο.

- Αν ο αφηγητής δε συμμετέχει στην ιστορία που αφηγείται, η αφήγηση γίνεται σε γ΄ πρόσωπο (ενικού ή πληθυντικού).

π.χ. Το παιδί έτρεξε να προλάβει το λεωφορείο.

Για να διηγηθούμε σύντομα μια ιστορία πρέπει να αναφέρουμε:

l      Το χώρο και το χρόνο όπου συμβαίνουν τα γεγονότα (πού – πότε).

l      Τους ήρωες της ιστορίας (πρωταγωνιστές, δευτερεύοντα πρόσωπα).

l      Την εξέλιξη της ιστορίας:

- Πώς ξεκινάει η ιστορία.

- Πώς προχωράει (τι γίνεται μετά).

- Πώς τελειώνει (ποιο είναι το αποτέλεσμα).

l      Τις σκέψεις και τα συναισθήματα των ηρώων ή του αφηγητή της ιστορίας.

Παρατηρήσεις:

• Στην αρχή, στο ξεκίνημα μιας ιστορίας μπορεί να αναφερθεί ένα γεγονός που αποτέλεσε την αιτία για όσα έγιναν.
• Όταν αφηγούμαστε μια ιστορία προσέχουμε να μην αναφέρουμε λεπτομέρειες που δεν έχουν σημασία. Αναφέρουμε μόνο τα σημαντικά και ενδιαφέροντα σημεία της ιστορίας.
• Στο τέλος αναφέρουμε τις συνέπειες των γεγονότων που περιγράφονται στην ιστορία.
• Όταν αφηγούμαστε φανταστικά γεγονότα μπορούμε να μην αναφέρουμε συγκεκριμένο χώρο και χρόνο π.χ. Μια φορά κι έναν καιρό, Σε μια μακρινή χώρα κ.ά.
• Οι ήρωες μιας φανταστικής ιστορίας μπορούν να είναι όχι μόνο άνθρωποι αλλά και φυτά, ζώα ή αντικείμενα. 

 Για να δείξουμε το χρόνο σε μια ιστορία χρησιμοποιούμε:

α) Τους χρόνους των ρημάτων.

β) Χρονικά επιρρήματα: νωρίτερα, πέρυσι, ύστερα κ.λπ.

γ) Ουσιαστικά με σημασία επιρρήματος: το μεσημέρι, το φθινόπωρο, τη Δευτέρα κ.λπ.

δ) Χρονικές προτάσεις: Όταν ξεκινήσαμε…, Μόλις φύγαμε…

ε) Φράσεις με προθέσεις: κατά το μεσημέρι, από νωρίς